Tiến lên – một bộ môn vui chơi quá quen thuộc đối với người dân Việt Nam của chúng ta, từ trẻ con đến người lớn , ai ai cũng đã từng say mê và yêu thích cách chơi bài này. Với luật chơi dễ nắm bắt, đây đã và đang là một bộ môn truyền thống của dân tộc ta đặc biệt là trong những ngày Tết, đến tận ngày nay vẫn luôn được mọi người vô cùng yêu thích và chơi lâu dài.
Xuất xứ – số bài mỗi lượt chơi
Đây là một cách chơi bài từ Phương Tây truyền sang Việt Nam, dần xuất hiện và phổ biến vào những năm 80 của thế kỉ XX, số lượng người chơi của môn bài này là từ 2 đến 4 người.
Quy luật của tiến lên rất đơn giản và dễ nắm bắt vì cách đánh chủ yếu là dựa trên con số, và chúng ta phải nắm bắt vì đó là cách để có thể giữ sự công bằng cho người chơi và thể hiện sự chính xác nhất của quân bài.
Một bộ bài sẽ gồm 52 lá tất cả, mỗi người chơi sẽ giữ cho mình 13 lá, cuộc chơi sẽ kéo dài và kết thúc khi có người đầu tiên đánh hết tất cả các lá bài trên tay mình, và những người còn lại sẽ chung tiền cho người đó.
Thứ tự bài
Thứ tự của các quân bài trước tiên được đánh giá dựa trên số trên mỗi mặt bài, tiếp đến là so sánh về chất của lá đó. Chúng ta có thể tham khảo như dưới đây:
- 2 (heo) > A (xì, át) > K (già) > Q (đầm) > J (bồi) > 10 > 9 > 8 > 7 > 6 > 5 > 4 > 3.
- ♥ (cơ) > ♦ (rô) > ♣ (chuồn, tép) > ♠ (bích).
Trong đó:
- lá ♥2 (heo cơ) là lá mạnh nhất trong tất cả các quân bài
- lá ♠ 3 (ba bích) là lá yếu nhất trong tất cả các quân bài
Kỹ xảo chia bài
Sau khi kết thúc một ván chơi, người chơi phải xào tất cả bài cho thật kỹ để tránh trùng lặp tương đương với ván trước, tránh sự nhàm chán cho cuộc chơi, và người có kỹ thuật thường dùng thuật chẻ bài nhìn rất nghệ thuật và tinh xảo, tạo sự bất mất thêm cho cuộc chơi, giúp người chơi hứng thú hơn.
Người chia bài đầu tiên
Về người chia bài ván đầu tiên thì các người chơi có thể tự thỏa thuận với nhau, đến ván sau thì người chia bài thông thường sẽ là người thua ở ván trước, và lá đầu tiên sẽ ở vị trí của người đang chia bài.
Một bộ bài gồm 52 lá sẽ chia đều tất cả cho ván 4 người chơi, nhưng nếu số lượng người chơi chỉ là 2 hoặc 3, thì số bài của mỗi người vẫn giữ nguyên là 13, còn các lá bài dư sẽ được để qua một bên và úp xuống, người chơi không có quyền tráo đổi với những lá bài dư hoặc nhũng lá đã được đánh ra.
Các thuật ngữ đơn giản của bài Tiến lên:
- Rác : Là những lá bài đơn , lá dư ,không thể kết hợp với lá bài khác
- Đôi : là 2 quân bài cùng số với nhau
- Sám cô ( 3 cây ) : là 3 quân bài cùng số với nhau
- Sảnh: là từ 3 quân bài trở lên có các số liên tiếp nhau, ví dụ ( 3,4,5,6), ( lưu ý: 2 (Heo) ko đc nằm trong sảnh)
- Đôi thông : Là sự kết hợp từ ba đôi trở lên có số liên tiếp nhau, ví dụ( 3 3 4 4 5 5)
- Tứ quý : Là 4 quân bài có cùng số với nhau
Và sự kết hợp đặc biệt hơn có khả năng đánh thắng các quân bài khác, chẳng hạn 4 đôi thông hay tứ quý có thể chặt được đôi heo và 3 đôi thông có thể chặt được một heo. Người bị chặt sẽ phải chung thêm tiền cho người được chặt.
Luật chơi phổ biến nhất về lượt đánh đầu tiên thì người có 3 bích sẽ được quyền đánh trước, còn về những ván sau thì người thắng được đánh trước, còn tùy vào mỗi cách ra luật của những người chơi.
Quy định trong bài tiến lên
Những quy định dưới đây là luật chơi cơ bản và phổ biến mọi vùng miền, yêu cầu người chơi phải tuân thủ cơ bản những điều bên dưới để có những cuộc chơi công bằng, sòng phẳng, yêu cầu làm hài lòng các đối tượng chơi.
- 3 đôi thông có quyền chặt được 3 đôi thông bé hơn hoặc chặt được 2 (heo cơ)
- 4 đôi thông có quyền chặt được 2 (heo cơ), một đôi bất kì, 3 đôi thông hoặc 4 đôi thông nhỏ hơn
- Lá 2: là quân bài lớn nhất trong tất cả các quân bài khác, nên có thể chặt được các cây khác, nhưng nên để đến cuối rồi hẵng ra để tránh trường hợp bị người khác chặt
- Ăn trắng: Người chơi có dây từ 3 tới A (xì) hoặc 5 đôi thông, 4 sám cô, 6 đôi hoặc tứ quý 2
Các thể loại khác
Với số lượng bài đến tận 52 tờ, nên bài tiến lên đã được người chơi thay đổi thành nhiều cách chơi và quy luật khác nhau. Từ đó, tạo ra được thêm nhiều loại bài chơi khác nhau nhưng vẫn được sử dụng bằng loại bài phương Tây đặc sắc. Ví dụ như: bài cào, xì dách, bài binh, bài mo,…
Mặc dù được thay đổi hoàn toàn cách thức chơi ban đầu, nhưng vẫn còn lưu được bản chất vốn có của nó bởi hình dáng, màu sắc của lá bài quen thuộc, vì thế đã giữ được nét bản sắc vốn có của nó, khiến chúng ta vẫn không thể nào quên được bộ bài Tây quen thuộc là tiến lên.
Cách thức chơi bài
Khi chơi tiến lên, bạn hãy tập trung vào quân bài của mình, để xem xét nên đánh quân bài nào ra trước để tìm vị trí an toàn cho bài của mình. Trước tiên bạn hãy đánh những bài nhỏ, bài lẻ, chủ yếu để xả rác, để loại bỏ điểm yếu của quân mình.
Sau đó tiếp đến hãy ghép sảnh, tổng hợp những quân cờ có thể ghép với nhau, ghép sao cho hợp lí để giảm tối thiểu lẻ bài, mở ra những đường đánh và lui đều an toàn cho bản thân bạn, đề phòng trường hợp bị đối thủ chặt sảnh nhé.
Và một điều nữa cũng khá quan trọng trong ván chơi, đó chính là biểu cảm của bạn, hãy giữ một trạng thái bình tĩnh nhé, vì nếu bạn đang lo sợ trước quân bài của mình, điều đó sẽ làm cho đối thủ cảm thấy nắm chắc phần thắng trên tay và chặt sảnh bạn đấy.
Lưu ý
Không cần nhất thiết phải áp dụng tất cả quy tắc trên, những người chơi chung với nhau có quyền tự đặt ra cái quy luật mới trong ván đó, miễn là được sự đồng ý của tất cả người chơi.
Ví dụ khi người thắng đầu tiên xong bài thì những người khác vẫn được quyền chơi tiếp đến khi hết bài, người tới cuối sẽ chung tiền cho người thắng đầu tiên và người tới ba sẽ chung tiền cho người tới nhì. Còn có một số quy luật khác tùy vào mỗi khu vực, mỗi vùng miền.
Cho nên
Bởi vì sự dễ dàng, thu hút và phổ biến hiện nay của bộ bài từ phương Tây này, nhiều website hoặc các công ty đã cho ra mắt các app game về phương thức chơi bài đặc sắc này như Tiến lên Miền Nam,.. để những người yêu thích loại giải trí này có thể tận hưởng chơi bài ở bất cứ đâu, bất cứ thời gian nào lúc họ cần.
Mặt khác
Vì sự phổ biến của môn bài này, cho nên việc sản xuất ra các ứng dụng giúp người chơi giải trí là vô cùng rộng rãi, trải dài khắp trong và ngoài nước. Vì thế, một số người có ý định tham lam, đã xuất bản ra những trò chơi nhìn vào thì nó chỉ giống những ứng dụng bình thường, nhưng thực sự đó là một cái bẫy để lừa đảo người chơi.
Chúng ta tải ứng dụng về và dùng nó để giải trí nhưng đồng thời đã tiếp tay cho người xấu truyền bá thông tin game cho nhiều người khác để chúng có thể tiếp cận để lừa đảo nhiều người hơn
Ví dụ: Ứng dụng nhắc nhở khách hàng phải nạp tiền vào game để có thể rút tiền từ việc chơi game…
Cuộc sống hiện đại nên các cách thức lừa rất tinh vi, chúng ta cần cảnh giác hơn về những thông tin trên Internet, không nên tin tưởng quá mức để mất tiền một cách oan uổng hoặc đưa thông tin cá nhân của chúng ta cho kẻ lạ.
Kết luận
Tiến lên đã là một nét văn hoá từ bao đời nay của đất nước ta, có sự biến đổi đa dạng miễn điều đó khiến người chơi cảm thấy thích thú và hài lòng. Luôn được đề cao trong những dịp, lễ hội, hoặc cũng có thể chơi trong những lúc buồn bã, chán nản. Chơi với gia đình bạn bè quả là một khoảnh khắc rất ý nghĩa và vui vẻ!